Kalıp Ayırıcıları

BORTEK^® W01

Alüminyum, magnezyum, çinko ve bakır alaşımlarından karmaşık şekilli ve çok sayıda üretilecek parçaların üretiminde döküm yöntemi tercih edilmektedir. Özellikle otomotiv ve beyaz eşya sektöründe metal kalıba döküm ile parçalar üretilmektedir. Metal kalıba yapılan dökümlarda metalin kalıptan kolayca ayrılmasını sağlamak için kalıp ayırma yağları (kalıp ayırıcılar) kullanılmaktadır. Kalıp ayırıcılar sıvı metal tarafından ıslatılmayan malzemelerdir. Kalıp yüzeyinin kalıp ayırıcı ile kaplanması sonucunda sıvı metal ile kalıp temas etmeyerek bir reaksiyona girmesi ve sıvı metalin kalıbı aşındırması önlenmektedir.

Katı malzemelerin sıvı metal tarafından ıslatılması sesile drop yönteminde göre ısı mikroskobu kullanılarak belirlenen temas açısı ile açıklanmaktadır. Katı ile sıvının temas açısı 90 °C küçük ise ıslatılabilir, büyükse ıslatılamaz. Bu dereceden büyük olan temas açılarında sıvı metal yüzeye yapışmaz ve yağlı yüzeyde su damlasının yuvarlandığı gibi davranır.

HBN, sıvı demir, alüminyum magnezyum, çinko ve bakır gibi metaller ve alaşımları tarafından ıslatılmamaktadır. Ergimiş alüminyum ile bor nitrür (BN), silisyum nitrür ve alüminanın sıcaklığa bağlı olarak temas açıları ölçülmüş ve sadece bor nitrürün temas açısının 160 °C olduğu ancak 1000 °C sonra temas açısının azaldığı tespit edilmiştir.

Kalıp ayırıcı olarak en yaygın kullanılan malzeme grrafittir. Grafit 500 °C ‘de özelliğini kaybetmekte ve okside olmaktadır. Son yıllarda yeni bir malzeme olan Hekzagonal Bor Nitrür kalıp ayırıcı olarak kullanılmaya başlanmıştır. hBN, 1100 °C’ ye kadar özelliğini korur, kalıpla veya metal ile reaksiyona girmez.

BORTEK Türkiye’de ilk bor nitrür üretimini gerçekleştirmiştir. Ürettiği hekzagonal bor nitrür ile dökümcülük sektöründe kalıp ayırma maddesi olarak kullanılan BORTEK 11 ürününü geliştirmiştir. BORTEK 11 çevreye zararlı olmayan su bazlı bir üründür. Kalıp ve sıvı metalle reaksiyona girmez. Yüzeyde ince bir film oluşturarak metal ile kalıp arasında yağlayıcı ve ayırıcı görevlerini üstlenmektedir.

Uygulama Şekli

• 1- Fırça,
• 2- Hava tabancası,
• 3- Daldırma yöntemi

Kullanıldığı yerler

• 1- Basınçlı alüminyum döküm,
• 2- Alçak basınçlı pirinç döküm gibi metal kalıba yapılan dökümlerde,
• 3- Sıvı metalin kalıpla temas eden yüzeylerinde,
• 4- Sıvı metal aktarmada kullanılan yüzeylerde,
• 5- Ekstrüzyon ve boru, tel çekme kalıplarını.

Karmaşık döküm parçalarında, diğer kalıp ayırıcılarına göre malzemenin kalıptan daha kolay ayrılmasını sağlar. Alçak basınçlı dökümlerde kalıp kirlenme süresini %100 uzatmış, döküm parçanın yüzey kalitesini arttırmıştır. Elde edilen bu sonuçlar verimliliğin,kalitenin ve kalıp kullanım ömrünün artmasına katkı sağlamıştır.